Cruceiro de A Pedreira
Lugar:A Pedreira
Denominación:cruceiro de A Pedreira
Historia:na actualidade o cruceiro está sen cabeza. É unha cruz do tipo de crucifixo. Está construído sobre unha plataforma con dous chanzos cadrados sobre os que se coloca o pedestal do mesmo xeito moldurado e unha escocia na súa parte superior moldurada do mesmo xeito. O comezo do fuste é un imoscapo de placas sobre as que hai unha moldura de sección octogonal, igual que o fuste ou varal. A cruz tiña forma de tronco, na parte dianteira a imaxe de Cristo coroado de espiñas, ben labrada, e na parte traseira unha imaxe da Virxe do Carme e do Neno, a única representada no municipio. Na parte superior do fuste tiña un farol.
Fonte: obaixoulla.gal | Imaxe: Eloy Rodríguez
Cruceiro da Praza de Ramón Tojo
Lugar:praza de Ramón Tojo
Denominación:cruceiro da Praza de Ramón Tojo
Historia:cruceiro de tipo de crucifixo cunha plataforma de pedra sen labrar e cun pedestal de outra pedra tamén sen labrar, na que ten insculpidas varias figuras como unha cruz ou a Santiago Peregrino xunto con outros personaxes. O varal comeza cadrado e listado, que máis ben semella ao tronco dunha árbore, logo dese listado colle unha forma amorfa até chegar á base do capitel na que aparecen cabezas de anxos con ás, formando o mesmo capitel e varal, todo un. A súa cruz é rectangular e recadrada. No anverso da cruz presenta a Cristo crucificado con tres cravos, coa man esquerda pechada e bendicindo coa dereita. Inclina a cabeza cara adiante cunha coroa de espiñas e unha cartela coas siglas INRI. O seu pano de pureza vai anoado cunha corda co nó á esquerda. Polo reverso da cruz está a Virxe co Neno no colo sobre unha peaña.
Fonte: obaixoulla.gal | Imaxe: Cruceiros de Galicia
Cruceiro da Rúa Santo Domingo
Lugar:rúa Santo Domingo.
Denominación:cruceiro da Rúa Santo Domingo
Historia:cruceiro do tipo de crucifixo. Comeza cunha plataforma de tres chanzos cadrados sobre os que se coloca o pedestal, tamén cadrado, coas caras molduradas e a parte superior chafranada. O capitel comeza cun imoscapo de placas e logo convértese en octogonal. O capitel é cadrado, coas follas recortadas e comeza cunha pequena moldura redondeada. Está decorado con volutas. A cruz é de sección cadrada e ten extremos potenciados. No anverso figura a figura de Cristo crucificado con tres cravos, a cabeza cunha coroa de espiñas e inclinada á dereita e unha cartela sobre a cabeza coa inscrición "INRI". Non hai ningunha figura no reverso.
Fonte: obaixoulla.gal | Imaxe: Cruceiros de Galicia
Cruceiro de Vilar
Lugar:Vilar
Denominación:cruceiro de Vilar
Historia:cruceiro do tipo de crucifixo, de estilo barroco do século XVIII, construído en pedra de cantaría. Comeza cunha plataforma de tres chanzos cadrados sobre os que se coloca o pedestal do mesmo xeito cunha escocia na parte superior que remata moldeada. Nunha das súas caras figura a seguinte inscrición: "Ano 1723. Devoción de Agustín Vilar e a súa muller Teresa Lapido". O fuste ou varal comeza cun imoscapo de placas, logo ten unha sección octogonal e remata en forma cadrada. O capitel ten forma cadrada e está decorado con anxos. A cruz ten forma de tronco e está decorada con nós.
No anverso está a figura de Cristo crucificado con tres cravos, cabeza con coroa de espiñas e inclinada cara ao lado dereito. Pano de pureza anoado no mesmo lado. Na parte superior da cruz e por riba da cabeza hai unha cartela. No reverso está a figura da Virxe sobre unha base poligonal e debaixo desta unha cabeza de anxo. Os brazos están preto do peito e está cuberta cun manto.
Fonte: obaixoulla.gal | Imaxe: Cruceiros de Galicia
Cruceiro do Convento do Carme
Lugar:Costiña do Carme
Denominación:cruceiro do Convento do Carme
Historia:cruceiro de tipo de crucifixo, vinculado ao Convento do Carme, con plataforma cuadrangular de tres chanzos e pedestal cúbico con mediacana e un bocel. Na cara do anverso ten unha inscrición que di: “ANO 1998”. Ten un varal octogonal que comeza e remata en cadrado. O capitel é cuadrangular co cuarto bocel ornamentado con figuras de oitos. O ábaco ten lados rectos e lisos. A súa cruz é cuadrangular cos brazos chafranados, presentando no seu anverso a Cristo crucificado con tres cravos e as mans pechadas. Inclina a cabeza cara adiante cun pergamiño coas siglas INRI. O seu pano de pureza vai anoado á dereita. Polo reverso da cruz está a Virxe co Neno no colo, sobre unha peaña con forma de nube.
Fonte: obaixoulla.gal | Imaxe: Galicia Pueblo a Pueblo
Cruceiro de Fondo da Vila
Lugar:praza do Fondo da Vila.
Denominación:cruceiro de Fondo da Vila
Historia:feito polo escultor Juan de Santiago, veciño da Pobra do Caramiñal, no 1587. Cruceiro plateresco do tipo de crucifixo. Por un lado mostra a Cristo crucificado e polo outro a Virxe das Angustias. No varal hai representacións da figura de Santiago Peregrino, San Xoán Evanxelista, os instrumentos da paixón e unha inscrición, “Donado por Juan de Loreda”. Peaña con caveiras, tibias e animais. Base de dous chanzos cadrados.
Este exemplar da arte popular galega estaba até comezos do século XX no Paseo do Espolón. Castelao dixo del que marcaba o paso ao barroco.
Fonte: obaixoulla.gal | Imaxe: Xenealoxías do Barbanza
Cruceiro do Santiaguiño do Monte
Lugar:alto do Santiaguiño
Denominación:cruceiro do alto do Santiaguiño
Historia:cruceiro do tipo de cruz erixido sobre seis grandes pedras de granito, onde segundo a tradición predicou o Apóstolo Santiago. Trátase dun cruceiro sinxelo de cruz lisa, sen imaxes, capitel simple sen peaña nin grada.
Fonte: obaixoulla.gal | Imaxe: Patrimonio Galego
Cruceiro do Souto
Lugar:Extramundi de Arriba
Denominación:cruceiro do Souto
Historia:cruceiro do tipo de fuste rematado en cruz, no lugar de Extramundi de Arriba. Comeza cun pedestal de forma cadrada e as arestas superiores recortadas. A parte inferior está esculpida nalgunha das súas caras. O fuste comeza e remata en forma cadrada e despois ten unha sección octogonal. O capitel é cadrado e moldurado. A cruz ten forma cadrada.
Fonte: obaixoulla.gal | Imaxe: María Soledad Pintos Peñaranda